Ere wie ere toekomt: de inkomensafhankelijke zorgpremies hadden de primeur van de heronderhandelingen. De bouw- en woningmarkt lijkt zich warm te draaien om goede tweede te worden. Het Regeerakkoord krijgt in eerste instantie positieve reacties vanuit de aanbieders van woningen – die zich overigens steeds beter weten te vermommen als belangenbehartiger van huurders en kopers. Neprom is positief, NVB mist maatregelen voor de korte termijn. Beide noemen het wederkeren van rust en vertrouwen op de woningmarkt essentieel. De belangenbehartigers van huurders en woningeigenaren zijn minder tevreden. Woonbond spreekt van een gemiste kans om Wonen 4.0 in te voeren. Vereniging eigen huis is onaangenaam verrast dat onderscheid gemaakt wordt tussen nieuwe en oude hypotheekgevallen.
Snel blijkt dat het om eerste reacties gaat. Met elk detail over de uitwerking, daalt de stemming flink. Neprom meldt eerst voor zakelijk vastgoed nog een quick fix: de vrijstelling overdrachtsbelasting naar 2 jaar. Daarna betreedt Aedes de publieke arena met het bericht dat corporaties door de nieuwe plannen failliet kunnen gaan. Of dat echt kan, vraag ik me af (woningcorporaties borgen elkaar, de overheid is achtervang) maar helder is wel dat je business er niet vrolijker op wordt als je tevreden klanten je woning moet uitjagen, in delen van het land de huur moet verlagen en de verhogingen elders worden afgeroomd). Opvallend: het Regeerakkoord gebruikt letterlijk de term afromen. Het geeft te denken hoe ze in Den Haag inmiddels over ons, de bouw, denken. Inmiddels hebben ook de studentenhuisvesters zich gemeld: de koppeling van huren aan de WOZ-waarde betekent het einde van studentenhuisvesting wordt vanuit verschillende kanten betoogd. Aedes krijgt bijval van BouwendNederland en de Woonbond. Het protest tegen de verhuurdersheffing zwelt aan, vat Vastgoedmarkt vanmorgen samen.
Ook de koopcoalitie (bouwers en eigenaren) krijgt verrassing na verrassing te verwerken. Na 1 januari geen startersleningen meer, en kopers met NHG-garantie moesten in de krant lezen dat hun contract bleek gewijzigd (juridisch ook een interessante). Deze berichten verrassen blijkbaar ook het kabinet, dat zich haastte om te melden dat het nog snel gerepareerd of tegengehouden wordt. Dat geldt (nog) niet voor de aanscherping van de NHG-grenzen en de regeling dat per 1 januari alleen nog maar hypotheken waar op wordt afgelost, mogen worden afgesloten. De publieke druk om dat op zijn minst een jaar uit te stellen loopt op. Zo betoogden de Vereniging eigen huis, Woonbond en leden van bouwend nederland gister in Nieuwsuur gebroederlijk dat alle commotie over de koopkrachtplaatjes niet tot herstel van vertrouwen leiden. Vanmorgen sloot Neprom met he argument ‘het gaat om een maatregel van maar € 5 miljoen’ de rijen.
En de media werken mee! Nieuwsuur bracht gister een strak geregisseerd item over de woningmarkt. De redactie interviewde een startend stel dat voor het interview de draaideur van de bank uitkwam en aangaf dat het allemaal nog heel erg onduidelijk is. Nadat prof Peter Boelhouwer had uitgelegd dat de woningmarkt pas echt herstelt als de economie weer aantrekt (maar wel belangrijk is dat op de korte termijn maatregelen genomen worden om de goede impulsen te geven en het vertrouwen te herstellen), mocht bouwer Dick Huisman (what’s in a name) de bal inkoppen. Duidelijk herkenbaar als bouwer – bouwhelm op voor halfalle woningen met draaiende kranen erachter – kreeg hij de vraag waarom de starter op de woningmarkt zo belangrijk is. Het antwoord was wel grappig: ‘Starters zijn het belangrijkst van allemaal. Zij zijn het begin van alles, het begin van de keten. Daarom heten ze ook starter. Als de starter een huis koopt, kan de verkoper ook weer een huis kopen en ontstaat er een keten’. Terwijl hij het uitsprak zag je m denken: dat was toch wat we vroeger zeiden als argument voor dure woningen? Het item werd afgesloten door een studio-interview met Vereniging eigen huis die namens 4 miljoen eigenwoningbezitters, uitlegde dat deze stemmers niet zitten te wachten op half werk van dit kabinet.